Sunday, February 05, 2006

Poëzie.

Wat betekent poëzie voor mij, ik die als romantisch dichter begon (of was ik toen al filosoof?)? - Op zich, niets. Ik ben alleen geïnteresseerd in grote mensen - niet, een toevoeging voor ezels, in volwassenen (eerder nog in kinderen, of mensen die de ernst van het kind hebben teruggevonden), maar in great men. Als een mens in die zin groot is, machtig, gezond, zijn de dingen die uit hem vloeien ook groot, machtig en gezond. Dan is het een lust voor de geest, hun gedichten te lezen. Wat dat betreft vind ik Piet Paaltjens de grootste Nederlandse dichter; of liever - want ook de persoon Piet Paaltjens was een poiesis, een dichtsel, een masker van zijn maker - Francois Haverschmidt. Dat moet een groot man geweest zijn. Ik ben er instinctief zeker van, dat hij de auteur van het Oera-Lindaboek is geweest. Mooie mensen, voor wie de wereld, of in ieder geval het miniatuurwereldje dat Nederland heet, geen tijd had - tot nu toe. Want deze filosoof - de eerste grote Nederlandse filosoof - zal zorgen dat men voortaan tijd voor hen maakt - voor ons!

Tijd en plaats - in één woord, ruimte. Want dat is waar het Nederland aan ontbreekt. Een groot mens in Nederland - wat een discrepantie! - Waar is de Nederlandse cultuur? "Multicultureel" is een contradictio in prefixo: een cultuur moet een eenheid zijn. Eenheid van stijl - de voorwaarde daarvoor is eenheid van gedachte... Wat ik dus zoek zijn mijn geestverwanten, mijn bloedbroeders - want lichaam en geest zijn één. En waar vind ik ze in Nederland? In een enkeling. Haverschmidt was zo'n enkeling; misschien ook Roland Holst en Ter Braak. Ja, Ter Braak... De zwakkeling die ervoor uitkwam dat hij een zwakkeling was... En wist dat in zijn zwakte zijn kracht lag, omdat zijn zwakte hem dwong in zeker opzicht sterk te zijn: in geestelijk opzicht. Maar ook al compenseert de geestkracht lichamelijke zwakte, dan nog is zijn bezitter lichamelijk sterk te noemen. Zijn kracht zit in de wil, de sterkste te zijn - het is wilskracht, dat het verschil maakt: de kracht van zijn wil naar macht. De kracht, die van het machtscentrum dat hij is, uitgaat. Maar het machtscentrum dat iemand is - wat iemand is -, is zijn lichaam... Een moeilijk karakter: dat betekent, een moeilijke fysiologie... Ik denk dat Holst lichamelijk niet helemaal "in orde" was. Zijn poëzie leest als een soort constipatie. Nee, dan Haverschmidt. Dat was een gelukkig man - lichamelijk gezien. Maar hij had een verlangen - het verlangen waar Holst het steeds over heeft, maar dat hij lang niet zo goed weet uit te drukken - naar - ik heb er geen ander woord voor - het tragische... Romantisch? Ja, als je gecrushed worden samen met je crush door een trein romantisch vindt... Het is eerder titanisch - zo titanisch als Ernst Jünger de loopgraven omschrijft. Het gekrijs van mechanisch geweld. De vernietiging. Da's beter dan het lawaai van de stad. Liever een necropolis dan een metropolis. Athene nuken met waterstof, om er een nieuwe acropolis te bouwen. Een nieuw Hellas. Een nieuw tragisch tijdperk. Nieuwe mysteriën. Kortom, een nieuwe lente van de mythologie. Want goden zullen we nodig hebben, wij die de bodem van het bestaan gezien hebben en weten, dat er niets is...

0 Comments:

Post a Comment

Subscribe to Post Comments [Atom]

<< Home